Dlaczego niektóre kosmetyki mogą szkodzić?

Układ hormonalny człowieka odpowiada za prawidłowe działanie systemu nerwowego i podstawowych funkcji organizmu, między innymi: rozrodczej, immunologicznej i metabolicznej. Prawidłową pracę hormonów mogą zaburzać niektóre substancje dostające się do naszego organizmu.

Według Europejskiej Agencji Środowiska substancje zaburzające gospodarkę hormonalną prowadzą u zwierząt laboratoryjnych, między innymi do częstszego występowania deformacji i niedorozwoju męskich narządów płciowych, wnętrostwa, czyli umieszczenia jąder poza moszną, z czym może wiązać się rak jąder, obniżenia jakości nasienia i przedwczesnego dojrzewania. U ludzi sytuacja nie wygląda lepiej. Lekarze z Oddziału Wzrostu i Reprodukcji duńskiego szpitala Rigshospitalet przeprowadzili badania 2 tys. pacjentek w wieku od pięciu do 20 lat. Okazało się, że dziewczynki zaczynają coraz wcześniej dojrzewać: w porównaniu z młodzieżą z początku lat 90. piersi zaczynają im rosnąć o około rok wcześniej. Zdaniem duńskich specjalistów za taki stan rzeczy odpowiedzialne są parabeny, ftalany i inne substancje wchodzące w skład kosmetyków.

Każdego dnia używamy kilku lub kilkunastu różnych kosmetyków. Tym samym do organizmu wprowadzamy mieszankę wielu substancji mogących zaburzać gospodarkę hormonalną. w składzie twojego kremu do twarzy może znajdować się Propylparaben, a w balsamie i szamponie - Ethylhexyl methoxycinnamate. Oprócz nich tego samego dnia aplikujesz na ciało zapewne i parę innych substancji wpływających na układ hormonalny. To oznacza, że choć substancje te występują w poszczególnych produktach jedynie w bardzo małych, "bezpiecznych" ilościach, to w połączeniu z innymi aplikowanymi na skórę tworzą istny koktajl chemiczny. Wtedy przestają być już nieszkodliwe.

Nie chodzi oczywiście o to, aby wyrzucać wszystkie kosmetyki, w których składzie zauważycie którąś z substancji z naszej listy. Najważniejsze to po prostu zachować ostrożność podczas wybierania kolejnych produktów, które postawicie w na półce w swojej łazience. Przed zakupem warto więc zawsze przeczytać skład kosmetyku, żeby być świadomym tego, co będziecie aplikować na skórę. Wielu konsumentów czyta przecież etykiety produktów żywnościowych, jednak wciąż niewielu z nas robi to samo w przypadku kosmetyków. A przecież i one, podobnie jak żywność, służą naszemu ciału. Nasza kampania ma zachęcić Was zatem również do tego, abyście czytali to, co producenci piszą drobnym druczkiem na opakowaniach kosmetyków, a nie tylko to, czym chwalą się w reklamach.

Co na to prawo?

W 2008 r., Komisja Europejska zmieniła regulacje prawne dotyczące kosmetyków, ale postanowiła na kolejne pięć lat odroczyć podjęcie stanowiska w sprawie czynników zaburzających gospodarkę hormonalną.

Unia Europejska od lat prowadzi badania nad szkodliwym wpływem substancji zaburzających gospodarkę hormonalną. Organizacje konsumenckie w Europie chcą zakazania stosowania ich w kosmetykach. Część polityków przygotowuje przepisy, które mają ustanowić stosowny zakaz. To dobre działania. Ale póki co konsumenci wciąż są narażeni na negatywny wpływ tych substancji na zdrowie. Dlatego Fundacja Pro-Test podjęła akcję przeciw stosowaniu w kosmetykach składników zaburzających działanie układu hormonalnego. Uważamy, że te substancje powinny być całkowicie zakazane w produktach konsumenckich - także w kosmetykach.

17 składników kosmetyków, które zaburzają gospodarkę hormonalną

Przedstawiamy listę 17 wybranych substancji zawartych w kosmetykach, które zaburzają gospodarkę hormonalną organizmu W 2007 r. Komisja Europejska opublikowała listę 553 substancji, które wykazały działanie zakłócające prawidłowe działanie układu hormonalnego. Lista ta jest podzielona na kategorie: w kategorii 1 znajduje się 194 substancji. Są to składniki produktów, które w badaniach na zwierzętach wykazały powodowanie zaburzeń endokrynologicznych (czyli zakłócających gospodarkę hormonalną). Wpis na listę nie jest jeszcze ostatecznym dowodem na to, iż dana substancja będzie miała taki sam wpływ na organizm człowieka. Wyniki eksperymentów na zwierzętach pozwalają jednak stwierdzić, że substancje te są podejrzewane o powodowanie zaburzeń gospodarki hormonalnej również u ludzi.

W naszej akcji skupiamy się na 17 substancjach z kategorii 1 ze względu na ich obecność w produktach kosmetycznych.

Lista kosmetyków bez 17 substancji

Tworzymy także listę kosmetyków, które w swoim składzie nie zawierają żadnej z 17 substancji zaburzających gospodarkę hormonalną organizmu.

Według deklaracji producentów na opakowaniach, kosmetyki te nie zawierają żadnej z 17 substancji zaburzających gospodarkę hormonalną.

Informacja nie dla Polaka - świadomość konsumencka

Świadomość konsumencka w Polsce jest wciąż niższa niż wśród konsumentów z krajów Europy Zachodniej. Dlatego producenci nie umieszczają na produktach przeznaczonych na rynek polski tak szczegółowych informacji, jak na Zachodzie.

Co to są parabeny? Wydaje się, że dla polskich konsumentów to wciąż niewiele mówiące hasło. Tymczasem na Zachodzie wiele osób podczas robienia zakupów sprawdza, czy dany krem, szampon czy płyn do kąpieli zawiera parabeny. To substancje chemiczne stosowane w kosmetykach w roli konserwantów, mogące być przyczyną zaburzeń gospodarki hormonalnej organizmu.

Krem bez informacji

Mimo że kremy Nivea Soft sprzedawane na rynku polskim i belgijskim mają ten sam skład, tylko w Belgii producent podaje na opakowaniu informację, że krem nie zawiera parabenów. Dlaczego polski odział koncernu Nivea takiej informacji nie zamieszcza? - "Kilka lat temu podobną komunikację umieszczaliśmy na kremie Nivea. Jednak z naszych obserwacji wynikało, że informacja o braku zawartości konserwantów w danym produkcie nie wpływała na decyzje zakupowe konsumentów" - mówi Małgorzata Bielicka z Nivea Polska.

Wynika z tego, że polscy konsumenci podczas dokonywania wyborów zakupowych, w mniejszym stopniu niż Belgowie kierują się składem kosmetyków.

Tymczasem wielu z nas czyta przecież etykiety produktów żywnościowych, jednak wciąż niewielu Polaków robi to samo w przypadku kosmetyków. A przecież i one, podobnie jak żywność, służą naszemu ciału.

Cztery parabeny znalazły się na naszej liście 17 substancji zaburzających gospodarkę hormonalną organizmu. Są to: Methylparaben, Ethylparaben, Butylparaben i Propylparaben.